Tết đoan ngọ là gì? Nguồn gốc và ý nghĩa? Nên cúng và lưu ý những gì?

Ở Việt Nam có rất nhiều ngày lễ, tết mang nhiều ý nghĩa khác nhau, trong số đó có ngày Tết Đoan ngọ. Vậy Tết Đoan ngọ là gì? Diễn ra ngày nào? Nguồn gốc, ý nghĩa và phong tục cúng Tết Đoan ngọ như thế nào? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để biết thêm chi tiết nhé!

Bài viết tạo bởi: VietAds | Lượt xem bài viết: 168,440 (View) | Ngày cập nhật nội dung gần nhất: 29-01-2024 16:22:31
Ðánh giá: 1 2 3 4 5(3 sao 10 đánh giá)

MỤC LỤC BÀI VIẾT [HIỆN]

Ở Việt Nam có rất nhiều ngày lễ, tết mang nhiều ý nghĩa khác nhau, trong số đó có ngày Tết Đoan ngọ. Vậy Tết Đoan ngọ là gì? Diễn ra ngày nào? Nguồn gốc, ý nghĩa và phong tục cúng Tết Đoan ngọ như thế nào? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để biết thêm chi tiết nhé!

Tết Đoan ngọ (Mùng 5 tháng 5) là gì?

Tết Đoan ngọ là dịp lễ tết khá quen thuộc tại Việt Nam, được diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch hàng năm.

Không riêng ở Việt Nam, chúng ta có thể thấy Tết Đoan ngọ còn được diễn ra ở các nước khác như Hàn Quốc, Triều Tiên, Trung Quốc thông qua các hình ảnh, video được chia sẻ trên mạng xã hội hoặc trên điện thoại, laptop,...

Tên Tết Đoan ngọ là từ ghép mang nhiều ý nghĩa. Đoan có nghĩa là mở đầu, trong khi Ngọ là giờ Ngọ (lúc mặt trời bắt đầu ngắn nhất, Trái Đất trùng với ngày hạ chí, trong khoảng từ 11 giờ trưa đến 1 giờ chiều).

Tết Đoan ngọ diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch hàng năm

Tết Đoan ngọ có tên tiếng Anh là Mid-year Festival - 5/5 (lunar). Ngoài ra, nó còn có tên gọi khác là Tết Đoan Dương, ở nước ta còn được gọi với cái tên khá dân dã là "tết diệt sâu bọ". Vì vào ngày này, mọi người sẽ phát động phong trào giết sâu bọ để bảo vệ mùa màng và người dân sẽ nấu những món ăn “Diệt sâu bọ” trong cơ thể.

Tết Đoan ngọ là dịp lễ tết khá quen thuộc tại Việt Nam

Tết Đoan ngọ 2021 nhằm ngày nào?

Tết Đoan ngọ 2021 hay mùng 5 tháng 5 năm nay nhằm vào thứ Hai, ngày 14/06/2021 dương lịch.

Tết Đoan ngọ 2021 nhằm ngày 14/06/2021 dương lịch

Nguồn gốc của ngày Tết Đoan ngọ

Nguồn gốc Tết Đoan ngọ Trung Quốc

Tương truyền vào cuối thời Chiến Quốc, có một vị đại thần nước Sở là Khuất Nguyên dưới thời vua Hoài Vương. Ông là một vị trung thần, đồng thời cũng là một nhà văn hóa nổi tiếng.

Đứng trước tình thế đất nước suy vong, ông không can ngăn vua được, lại bị gian thần hãm hại, ông đã ôm một tảng đá rồi gieo mình xuống sông Mịch La vào ngày 5 tháng 5.

Dân chúng địa phương nghe tin, đều hò nhau chèo thuyền đến vớt xác ông nhưng không tìm thấy được, họ liền đổ gạo xuống sông, những mong cá không động chạm tới thân xác của ông.

Đến ngày 5 tháng 5 năm sau, người dân địa phương lại chèo thuyền ra giữa sông, mang theo gạo để tế Khuất Nguyên.

Về sau, người ta đã dùng thuyền rồng thay thế cho thuyền con, dùng bánh tro thay thế gạo để tế lễ. Hoạt động tế lễ Khuất Nguyên này còn được giữ mãi về sau và được gọi là ngày Tết Đoan ngọ.

Sự tích về Tết Đoan ngọ ở Trung Quốc liên quan đến Khuất Nguyên

Nguồn gốc tết Đoan ngọ Việt Nam

Đối với người dân Việt Nam thì tết Đoan ngọ gắn liền với cuộc sống người nông dân hơn.

Tương truyền vào đầu tháng 5 hằng năm là lúc mùa màn bội thu, sâu bọ lại kéo đến nhiều, ăn mất cây trái, thực phẩm đã thu hoạch. Người dân đau đầu không biết phải làm thế nào để giải quyết vấn nạn sâu bọ, bỗng có một ông lão từ xa đi tới tự xưng là Đôi Truân.

Ông hướng dẫn dân chúng mỗi nhà lập một đàn cúng gồm có trái cây, bánh tro. Sau đó ra trước nhà mình vận động thể dục sẽ khiến lũ sâu bọ té ngã rũ rượi. Người dân làm theo và linh nghiệm như lời ông lão nói.

Dân chúng biết ơn, định cảm tạ thì ông lão đã đi đâu mất. Để tưởng nhớ việc này, người dân gọi ngày này là ngày "giết sâu bọ" hay có người gọi là "tết Đoan Ngọ" vì giờ cúng thường là vào giờ Ngọ.

Nguồn gốc tết Đoan ngọ xuất hiện từ rất lâu trước đây

Ngoài ra, trong văn hóa Việt Nam, ngày 5 tháng 5 trong lịch âm hằng năm còn là ngày giỗ Quốc mẫu u Cơ. Từ lâu, trong dân gian đã lưu truyền câu ca dao:

"Tháng năm ngày tết Đoan Dương

Là ngày giỗ Mẹ Việt Thường Văn Lang"

Còn ở vùng đồng bằng Nam Bộ, ngày 5 tháng 5 còn được gọi là ngày "Vía Bà" trong tín ngưỡng thờ Linh Sơn Thánh mẫu trên núi Bà Đen.

Linh Sơn Thánh mẫu núi Bà Đen

Tại Đồng Tháp hoặc một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, ngày 5 tháng 5 âm lịch còn được gọi là "ngày nước quay".

Cứ theo lệ hằng năm, nước ở thượng nguồn đổ về đến nước ta, làm nước sông trở thành đỏ đục và có nhiều xoáy nước. Và năm nào cũng vậy, ngày 5 tháng 5 được coi là ngày bắt đầu của những mùa lũ hằng năm.

Chính vì vậy, ngày 5 tháng 5 âm lịch hằng năm, người dân khắp mọi miền tại Việt Nam đều có thói quen sửa soạn lễ lạt và cúng tế.

Tết Đoan ngọ còn được gọi là

Ý nghĩa của Tết Đoan ngọ

Tết Đoan ngọ không chỉ mang ý nghĩa để diệt trừ sâu bọ, bảo vệ mùa màng, mà đây còn là dịp để con cái nhớ tới công lao của tổ tiên.

Ở một số nơi xem Tết Đoan ngọ là dịp để ăn mừng kết thúc mùa màng, là lúc gia đình sum vầy để tưởng nhớ đến ơn dưỡng dục của đấng sinh thành.

Tết Đoan ngọ cũng là lúc gia đình sum vầy

Tết Đoan ngọ nên cúng gì? Cúng như thế nào?

Trong ngày Tết Đoan ngọ, mâm cúng được chia ra thành 2 phần là lễ cúng gia tiên và lễ cúng ngoài trời. Mâm cỗ có thể làm chay hoặc mặn tùy theo gia chủ.

Lễ cúng gia tiên

- Cúng gia tiên là cúng gia tiên nội ngoại,tức những ông bà, cha mẹ đã mất.

- Cúng vào giờ nhâm ngọ tức từ 11 giờ đến 13 giờ trưa vào ngày 5 tháng 5.

Lễ cúng gia tiên

- Mâm cúng gia tiên gồm:

+ Một mâm cơm chay.

+ Các loại bánh chay, xôi chay.

+ Mâm hoa quả ngũ sắc có đủ năm vị là, cay, chua, đắng, mặn, ngọt .

+ 9 bông hoa đồng tiền đỏ cài lên mâm hoa quả.

+ Ba chén rượu ba màu trắng, đỏ, vàng, trong rượu có pha một chút hùng hoàng.

+ Ba chén nước trà ba hương vị khác nhau, cùng vàng thuyền, vàng thỏi, vàng lá.

+ Có thể mua một chút tiền âm phủ.

Lễ cầu xin Ngọc Hoàng Đại Đế và Thần Tiên

- Lễ Ngọc Hoàng Đại Đế và Thần Tiên là cúng Thượng Đế, Ngọc Hoàng Đại Đế và các chư tiên.

- Khung giờ cúng chuẩn nhất là từ 11 - 13 giờ trưa, mâm được cúng ngoài trời, đặt quay mặt về hướng Nam.

Mâm cúng lễ cầu xin Ngọc Hoàng Đại Đế và Thần Tiên

- Mâm cúng gia tiên gồm:

+ Bàn lễ trải một tấm vải đỏ rộng.

+ Các loại bánh chay, một mâm xôi

+ Mâm hoa quả ngũ sắc có đủ năm vị là, cay, chua, đắng, mặn, ngọt.

+ 9 bông hoa đồng tiền đỏ cài lên mâm hoa quả.

+ 5 chén rượu năm màu trắng, đỏ, vàng, xanh, đen. Trong rượu có pha một chút hùng hoàng.

+ 5 chén nước trà năm hương vị khác nhau, cùng vàng thuyền, vàng thỏi, vàng lá.

+ Một chiếc lọng đỏ có viền vàng.

Lưu ý: Lễ cầu xin Ngọc Hoàng Đại Đế và Thần Tiên không được cúng tiền âm phủ.

Tết Đoan ngọ nên ăn món gì?

Thịt vịt

Thịt vịt là món ăn không thể thiếu vào dịp Tết Đoan ngọ ở nước ta, đặc biệt là với người miền Trung. Nhiều người quan niệm rằng, ăn thịt vịt vào những ngày tháng 5 nóng bức sẽ giúp cho cơ thể mát mẻ hơn.

Thịt vịt là món ăn không thể thiếu của người miền Trung

Rượu nếp, nếp cẩm

Đây là món ăn dường như không thể thiếu vào ngày Tết Đoan ngọ.

Theo quan niệm của nhiều người, bộ phận tiêu hóa của con người thường có những loại ký sinh gây hại, do chúng thường nằm sâu bên trong bụng nên chúng ta không thể tiêu diệt chúng hết được.

Chỉ vào ngày 5 tháng 5 âm lịch, các loại ký sinh này thường ngoi lên, chúng ta mới có thể tận dụng để loại bỏ chúng bằng cách ăn những thức ăn có vị chua, cay, chát, trong đó nổi bật nhất là rượu nếp hay nếp cẩm.

Đặc biệt, nếu thưởng thức món rượu này vào buổi sáng, ngay khi thức dậy thì càng hiệu nghiệm.

Rượu nếp, nếp cẩm là món ăn không thể thiếu vào ngày Tết Đoan ngọ

Hoa quả

Vào ngày Tết Đoan ngọ người ta thường lựa chọn các loại quả có vị chua như cóc non, mận, xoài xanh,... Và ăn vào buổi sáng ngay sau khi thức dậy với mong muốn “tiêu diệt sâu bọ” trong cơ thể.

Người xưa quan niệm rằng tết vào Đoan ngọ, các loài sâu bọ đều hoảng hốt vì nhà ai cũng có bữa cỗ “giết sâu bọ” vào sáng sớm với hoa quả đầu mùa.

Bánh tro (bánh gio)

Bánh tro đã trở thành món ăn truyền thống trong dịp Tết Đoan ngọ ở Nam Trung Bộ và Miền Nam Việt Nam. Bánh tro có màu vàng đậm, được làm từ gạo nếp ngâm cùng với nước tro của các loại cây khô, sau đó gói trong lá chuối rồi đem luộc.

Bánh tro khá phổ biến ở Nam Trung Bộ và Miền Nam

Chè trôi nước

Không chỉ có trong ngày 3.3 âm lịch, mà nó còn là món ăn được yêu thích vào ngày Tết Đoan ngọ.

Đây là món ăn không thể thiếu vào ngày tết Đoan ngọ, đặc biệt là đối với người miền Nam. Những viên chè được làm từ bột nếp, bên trong có nhân đậu xanh, được ăn kèm với nước cốt dừa, mang hương vị man mát, thơm ngon.

Chè trôi nước là món ăn quen thuộc trong ngày tết Đoan ngọ

Chè kê

Đây là món ăn đặc trưng của người Huế mỗi dịp tết Đoan ngọ. Cách làm rất đơn giản, sau khi xay hạt kê và loại bỏ lớp vỏ, người ta ngâm rồi đun sôi cho đến khi nở mềm, sền sệt rồi thêm nước đường cùng chút gừng là đã được một nồi chè kê thơm ngon, vô cùng hấp dẫn rồi.

Chè kê là món ăn đặc trưng của người Huế mỗi dịp tết Đoan Ngọ

Tết Đoan ngọ nên làm gì?

Vào ngày Tết Đoan Ngọ, ngoài tục "giết sâu bọ" thì người dân ở nhiều vùng núi Việt Nam còn có một số phong tục khác như:

- Hái thuốc: Có rất nhiều quan niệm cho rằng những gì hái được vào ngày Tết Đoan ngọ đều là những vị thuốc tốt, có khả năng chữa được nhiều bệnh. Vì vậy vào ngày này người ta thường hái một số loại lá thuốc như đinh lăng, ngải cứu, lá mùi,…

- Tắm lá mùi: Vào ngày Tết Đoan ngọ người ta thường hái những cây mùi già, đun nước tắm với mong muốn giả trừ vận xui ra khỏi cơ thể.

- Ngoài ra, một số vùng thời xưa còn có thêm các tục lệ như nhuộm móng chân, móng tay hay treo ngải cứu để trừ tà,…

Lá mùi

Lưu ý những điều cần tránh trong ngày Tết Đoan ngọ

- Không để giày dép lộn xộn, không ngay ngắn: Giày dép trong tiếng Hán đồng âm với từ “tà”. Vì vậy nếu bạn vứt giày dép lộn xộn, không ngay ngắn trong ngày Tết Đoan ngọ rất dễ chiêu dụ tà khí.

- Tránh để rơi tiền: Nếu bạn để rơi tiền trong ngày Tết Đoan ngọ chẳng khác gì bạn để rơi tài lộc, may mắn, tài vận của bạn ắt đi xuống.

- Nếu bạn ở khách sạn, nhà nghỉ trong ngày Tết Đoan ngọ, bạn không nên chọn phòng đầu tiên hoặc cuối cùng ở hành lang vì theo phong thủy hai vị trí này sẽ dễ hút nguồn năng lượng tiêu cực, không tốt cho sức khỏe.

Tết Đoan ngọ cũng có một số điều cần tránh

- Không mua vật phẩm có hình thù kỳ quái: Trong ngày Tết Đoan ngọ, bạn nên tránh mua những vật phẩm có hình thù kỳ quái, không rõ nguồn gốc, để tránh rước tà khí vào người.

- Nếu xuất hành trong ngày Tết Đoan ngọ nên tránh dừng chân ở những nơi âm u như bệnh viện, đám ma, vì những nơi này âm khí quá nặng, dễ chiêu bệnh tật, tà khí vào người.

Trên là các thông tin xoay quanh chủ đề Tết Đoan ngọ. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ngày tết đặc biệt của nước ta.

Trân trọng! Cảm ơn bạn đã luôn theo dõi các bài viết trên Website VietAdsGroup.Vn của công ty chúng tôi!

Quay lại danh mục "Hỏi đáp tử vi phong thủy" Quay lại trang chủ

Chủ đề liên quan: Tết đoan ngọ là gì? Nguồn gốc và ý nghĩa? Nên cúng và lưu ý những gì?

Gọi CSKH Đặt câu hỏi Báo giá dịch vụ Đặt lịch hẹn

"VietAds gửi lời cảm ơn tới quý khách hàng đã luôn tin dùng dịch vụ quảng cáo trực tuyến hiệu quả suốt chặng đường 9 năm vừa qua! - Đăng nhập"

CÔNG TY CỔ PHẦN TRỰC TUYẾN VIỆT ADS
- Số 6/25 Thổ Quan, Khâm Thiên, Đống Đa, TP.Hà Nội
- Số 36 Điện Biên Phủ, Đa Kao, Quận 1, TP.Hồ Chí Minh
- 0964 82 6644 - (024) 6658 7378
- (024) 6658 7378
- support@vietadsgroup.vn
- https://vietadsgroup.vn