Điển cố là gì và ý nghĩa điển có trong văn hóa truyền thống?

Điển Cố là gì?

"Điển cố" là một từ Hán Việt .Theo từ điển Hán Việt có nghĩa là những tích truyện xưa cũng gọi là điển tích thường là kể về các tấm gương hiếu thảo, anh hùng liệt sĩ, các tấm gương đạo đức, hoặc những truyện có tính triết lý nhân văn trong lịch sử thường là của Trung Quốc.

Trong văn hoá truyền thống, người ta cho rằng nhìn người chính là một cách để tự soi xét mình, rằng lấy những điển tích kinh điển trong lịch sử làm tham chiếu để luận giải là một cách rất tốt để làm sáng tỏ cái ý mà mình muốn biểu đạt. Do vậy, việc nhắc đến điển cố trong thơ và văn được sử dụng nhiều; cũng được xem như một chuẩn mực.

Ví như: trong câu thơ Một nền Đổng Tước khoá xuân hai Kiều, cụ Nguyễn Du đã nhắc đến điển cố hai chị em Kiều thời Tam Quốc. Thời hiện đại, cùng với hàng loạt cách mạng công nghiệp, thương nghiệp, hiện đại hoá, tin học hoá con người thay đổi tư tưởng, các giá trị nhân văn cũng thay đổi, dẫn đến việc sử dụng điển cố về điển tích cổ như trên đã trở nên ít đi rất nhiều.

Điển cố trong văn hóa truyền thống?

Ngày nay người ta bớt dần việc nhắc đến mẫu hình nhân vật cổ, ví như Nhạc Phi như là thể hiện của chữ Trung, Quan Vũ như là thể hiện của chữ Nghĩa. Mà thêm vào đó những mẫu hình hiện đại, như Chí Phèo, Ô-sin.

Đương nhiên, vẫn còn nhiều các tích cổ, các mẫu hình nhân vật cổ mà văn và thơ ngày nay tham chiếu đến, ví như: Tế Công ăn thịt, Hàn Tín chui háng, Tào Tháo luận anh hùng, Nữ Oa vá trời, Hoạn Thư, Sở Khanh.

Kết luận

"Điển cố" là một từ Hán Việt .Theo từ điển Hán Việt có nghĩa là những tích truyện xưa cũng gọi là điển tích thường là kể về các tấm gương hiếu thảo, anh hùng liệt sĩ, các tấm gương đạo đức, hoặc những truyện có tính triết lý nhân văn trong lịch sử thường là của Trung Quốc.

Quay lại danh mục "Hỏi đáp là gì" Quay lại trang chủ