Rối loạn phổ tự kỷ là gì? Nguyên nhân, Triệu chứng, Thực trạng và Cách điều trị

Bệnh rối loạn phổ tự kỷ là gì?

Rối loạn phổ tự kỷ là gì? Rối loạn tự kỷ còn được biết đến với tên gọi viết tắt là ASD. Đây là một dạng khuyết tật về phát triển khá phổ biến trên thế giới hiện nay. Bệnh gây ra các ảnh hưởng trực tiếp lên giao tiếp, xã hội và hành vi cho người mắc phải.

Rối loạn phổ tự kỷ là gì? Nguyên nhân, Triệu chứng, Thực trạng và Cách điều trị, Bản quyền truy cập link xem bài viết: https://vietadsgroup.vn/roi-loan-pho-tu-ky-la-gi-nguyen-nhan-trieu-chung-thuc-trang-va-cach-dieu-tri.html

Về mặt hình thức, trẻ em ASD không khác gì với trẻ bình thường. Tuy nhiên về cách giao tiếp, học tập, công việc, tương tác, hành xử lại khác so với rất nhiều trẻ bình thường. Khả năng trí não cũng như giải quyết vấn đề của trẻ bị rối loạn phổ tự kỷ có thể từ mức khó khăn nghiêm trọng đến thiên tài (Asperger). Một số người không cần quá nhiều sự trợ giúp có người lại cần giúp đỡ nhiều trong cuộc sống hàng ngày.

Rối loạn phổ tự kỷ đang ngày càng trở nên nghiêm trọng với tỷ lệ trẻ em bị ASD tăng nhanh trong các năm gần đây. Theo nghiên cứu tại Mỹ cứ 88 em thì sẽ có 1 em mắc phải hội chứng này. Trước đây căn bệnh này chỉ xuất hiện hiếm hoi 10.000 trẻ chỉ có 5 em mắc bệnh.

Tìm hiểu nguyên nhân rối loạn phổ tự kỷ là gì?

Từ việc nắm được khái niệm rối loạn phổ tự kỷ là gì, bạn cũng cần tìm hiểu về nguyên nhân của hội chứng này. Chưa có nguyên nhân chính thức dẫn đến rối loạn phổ tự kỷ. Tuy nhiên, thực tế trong nhiều trường hợp đã cho thấy trẻ có thể mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ do các nguyên nhân sau đây:

Nguyên nhân rối loạn phổ tự kỷ là gì?

• Di truyền: Nhiều nghiên cứu đã chỉ rõ hơn 90% trẻ rối loạn phổ tự kỷ có nguyên nhân là do di truyền. Do vậy, nếu trong gia đình có thành viên bị rối loạn phổ tự kỷ thì thế hệ tiếp theo khả năng bị hội chứng này rất cao.
• Sử dụng thuốc không đúng cách: Nhiều phụ nữ trong thời gian mang bầu đã tự ý sử dụng thuốc mà không tham khảo chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa. Một số loại thuốc khuyến cáo với mẹ bầu như sau: thuốc an thần, kháng sinh, thuốc điều trị bệnh dạ dày… Đây đều là những loại thuốc có thể khiến thai nhi mắc rối loạn phổ tự kỷ khi chào đời.

• Mắc bệnh khi mang thai: Thời gian mang bầu vô cùng quan trọng, nếu như mẹ bầu bị mắc một số bệnh như cúm hay sởi, bệnh về tuyến giáp… thì nguy cơ sinh ra trẻ có thể bị dị tật rất cao hoặc mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ.
• Môi trường sống: Đây cũng là nguyên nhân ảnh hưởng nghiêm trọng đến trẻ. Nếu một đứa trẻ bị thiếu sự quan tâm từ bố mẹ, không nhận được nhiều sự tương tác từ gia đình, hay bị cô lập (một mình) thì rất dễ mắc rối loạn phổ tự kỷ.
• Văn hóa gia đình: Những hành động  như bạo lực gia đình, những tranh luận hay cãi cọ trong gia đình cũng khiến cho những đứa trẻ bị ám ảnh, tự ti, sợ hãi cũng là nguyên nhân khiến trẻ dễ bị mắc rối loạn phổ tự kỷ.
• Sự căng thẳng, mệt mỏi trong quá trình mang thai: Khi phụ nữ bị stress hay căng thẳng quá mức cũng là nguyên nhân ảnh hưởng đến thai nhi. Vì thế, trẻ sinh ra có khả năng bị rối loạn phổ tự kỷ rất cao.

Yếu tố nguy cơ gây bệnh rối loạn phổ tự kỷ

• Giới tính: Cũng là yếu tố nguy cơ gây nên bệnh rối loạn phổ tự kỷ. Theo nghiên cứu các bé trai dễ mắc bệnh này hơn. Tỉ lệ bé trai mắc bệnh gấp 4 lần so với các bé gái.  
• Yếu tố tiếp theo chính là tiền sử gia đình: Các gia đình đã từng có bố mẹ anh chị ruột mắc rối loạn phổ tự kỷ rất dễ sinh ra một người con nữa cũng mắc chứng bệnh này.
• Rối loạn nhiễm sắc thể: Các rối loạn khác cũng có thể ảnh hưởng đến tăng nguy cơ mắc bệnh rối loạn phổ tự kỷ ở trẻ em. Có thể kể đến như hội chứng nhiễm sắc thể X dễ gãy; Bệnh xơ cứng củ; hội chứng Rett,…
• Trẻ sinh non: Đặc biệt trẻ sinh non trước 26 tuần thai cũng có thể khiến gia tăng nguy cơ mắc bệnh rối loạn phổ tự kỷ.
• Tuổi cha mẹ: Tuổi cha mẹ càng lớn nguy cơ mắc bệnh rối loạn phổ tự kỷ càng lớn. Nhất là các trường hợp đẻ con khi mà bố mẹ đã trên 40 tuổi.
• Đái tháo đường: Những  người mẹ mắc bệnh đái tháo đường trong quá trình mang thai sẽ tăng gấp đôi nguy cơ trẻ bị rối loạn phổ tự kỷ.

Biểu hiện và triệu chứng rối loạn phổ tự kỷ là gì?

Rối loạn phổ tự kỷ là gì? Nguyên nhân, Triệu chứng, Thực trạng và Cách điều trị, Bản quyền truy cập link xem bài viết: https://vietadsgroup.vn/roi-loan-pho-tu-ky-la-gi-nguyen-nhan-trieu-chung-thuc-trang-va-cach-dieu-tri.html

Hành động của trẻ bị tự kỷ hay những triệu chứng rối loạn phổ tự kỷ có thể thấy như sau:

Giao tiếp và tương tác xã hội

Người mắc hội chứng rối loạn phổ tự kỷ có thể có các hành vi bất thường trong giao tiếp và tương tác xã hội sau đây:

• Không nói hay chậm nói hay mất khả năng nói các từ hoặc nói thành câu
• Nói với một sự phát âm hay nhịp điệu bất thường và có thể có giọng nói như đang hát hay giọng nói robot.
• Thiếu đáp ứng khi gọi tên hay không lắng nghe trong một số thời điểm
• Không thích ôm ấp, ẵm bồng, có vẻ thích chơi một mình, thu mình trong thế giới riêng của bản thân.
• Không thể bắt đầu, duy trì một cuộc hội thoại hay chỉ bắt đầu nói khi yêu cầu hay muốn gọi tên đồ vật.
• Không hiểu các câu hỏi hay chỉ dẫn đơn giản.
• Tiếp cận không phù hợp với các tương tác xã hội bằng cách thụ động, hung hăng hay gây rối.
• Không biểu hiện cảm xúc hay thái độ và biểu hiện cảm nhận không thích hợp.
• Lặp lại các từ hay cụm từ đúng nguyên văn nhưng lại không hiểu cách dùng từ đó.
• Không chỉ vào hay mang đồ tới đồ vật khi muốn chia sẽ sự thú vị về đồ vật ấy
• Khó khăn trong việc nhận ra các tình hiệu phi ngôn ngữ, biểu hiện nét mặt, ngôn ngữ cơ thể hay sắc thái giọng nói.

Các hình mẫu hành vi

• Người mắc hội chứng rối loạn phổ tự kỷ có thể có các hành vi bất thường sau đây:
• Phát triển những thói quen hay những nhóm hoạt động theo trình tự cụ thể và trở nên hoảng loạn khi gặp một thay đổi nhỏ.
• Không tham gia các trò chơi bắt chước hay các trò chơi tư duy
• Lặp đi lặp lại các chuyển động, ví dụ như đung đưa, xoay tròn hay vỗ tay
• Thực hiện một số hoạt động có thể gây tổn thương bản thân như cắn hay đập đầu.
• Khó khăn để trong phối hợp hay thực hiện các chuyển động riêng lẻ như vụng về hay đi bằng ngón chân và có ngôn ngữ thể kỳ quặc, cứng đơ hay phóng đại.
• Gắn kết với một đối tượng hay hoạt động với một cường độ bất thường hay tập trung bất bình thường.
• Nhạy cảm bất thường với ánh sáng, âm thanh hay sự đụng chạm, không quan tâm đến sự đau đớn hay nhiệt độ.
• Bị thu hút bởi các chi tiết của một đồ vật như là bánh xe đang quay của xe trò chơi, nhưng không hiểu mục đích hay chức năng của vật ấy.
• Có một sở thích ăn uống cụ thể ví như chỉ ăn một vài loại thực phẩm hay từ chối các loại thực phẩm có cấu trúc nhất định.

Thực trạng rối loạn phổ tự kỷ hiện nay

Xoay quanh chủ đề rối loạn phổ tự kỷ là gì, nhiều phụ huynh cũng rất quan tâm đến thực trạng rối loạn phổ tự kỷ hiện nay. Trung tâm Phòng chống và Kiểm soát bệnh dịch Hoa Kỳ đã làm một thống kê cho thấy tỷ lệ trẻ bị rối loạn phổ tự kỷ đang ngày càng tăng. Tại Mỹ sẽ có 1 em mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ trong 88 em.  

Tại Việt Nam trẻ tự kỷ chiếm 30% số trẻ mắc các khuyết tật học đường (Theo thống kê của ngành giáo dục Hà Nội). Đây cũng là khuyết tật có tỉ lệ cao nhất ở trường học. Thực trạng trẻ bị bị rối loạn phổ tự kỷ còn nhiều hơn so với các con số đã được thống kê. Tại Châu Á căn bệnh này còn chưa được quan tâm, các thông tin còn thiếu, phương pháp điều trị thiếu nên rất đáng lo ngại.

Theo nghiên cứu bệnh rối loạn phổ tự kỷ không phân biệt giàu nghèo, màu da hay môi trường sống. Tuy nhiên trên thực tế tỷ lệ trẻ em nhà giàu mắc chứng tự kỷ nhiều hơn so với các bé ở vùng nông thôn. Chứng rối loạn phổ tự kỷ kéo dài suốt đời với các rối loạn không ngừng phát triển.

Hiện nay chưa có thuốc điều trị căn bệnh này. Trẻ mắc bệnh này không thể sinh sống học tập bình thường như các bạn bè đồng trang lứa. Trong trường hợp phát hiện bệnh nặng thì khả năng điều trị gần như là không thể. Càng phát hiện bệnh sớm càng dễ điều trị và tỉ lệ thành công càng cao.

Những ảnh hưởng và tác hại của rối loạn phổ tự kỷ

Từ việc tìm hiểu về khái niệm rối loạn phổ tự kỷ là gì thì dưới đây là những ảnh hưởng và tác hại của hội chứng này: 

• Mất khả năng sống độc lập.
• Nạn nhân của việc bắt nạt.
• Các vấn đề ở trường học và sự thành công trong việc học hỏi.
• Sống tách biệt và ngại giao tiếp xã hội.
• Vấn đề về việc làm.
• Stress trong gia đình.

Cách điều trị bệnh rối loạn phổ tự kỷ là gì?

Chẩn đoán

Bằng các kiểm tra thường lệ bác sĩ sẽ tìm kiếm các dấu hiệu về sự trì trệ trong phát triển. Trong quá trình nếu trẻ có bất cứ biểu hiện bất thường nào bác sĩ sẽ kiến nghị các vị phụ huynh đưa con đến khám tại chuyên khoa nhi về rối loạn phổ tự kỷ.

Rối loạn phổ tự kỷ rất đa dạng về mức độ và triệu chứng nên các bác sĩ chẩn đoán rất khó khăn. Cần có các bác sĩ tâm lý chuyên nghiên cứu về căn bệnh này mới có thể đưa ra các phán đoán sát với tình hình bệnh. Bệnh này cũng không thể dùng xét nghiệm để xác định.

Thay vào đó các bác sĩ có thể thực hiện một số hành động sau đây:

• Tiến hành các bài tập tương tác và giao tiếp cho con bạn và chấm điểm biểu hiện
• Thực hiện xét nghiệm di truyền nếu trẻ có một rối loạn di truyền như hội chứng Rett hay hội chứng X dễ vỡ
• Kết hợp các chuyên khoa để chẩn đoán
• Quan sát trẻ và hỏi sự phát triển và thay đổi về tương tác xã hội, giao tiếp, hành vi của trẻ theo thời gian.
• Sử sụng tiêu chuẩn Sổ tay chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần (DSM-5) của Hiệp hội Tâm thần Hoa Kì.
• Kiểm tra sự nghe, nói, ngôn ngữ, sự phát trển và giao tiếp cững như các vấn đề hành vi của trẻ

Điều trị

Chứng rối loạn phổ tự kỷ hiện nay chưa có thuốc và phương pháp điều trị cụ thể. Có chăng phương thức điều trị chỉ là giảm triệu chứng rối loạn phổ tự kỷ cũng như giúp các em phát triển và học hỏi giống với người bình thường. Cha mẹ có thể thực hiện một số biện pháp sau đây để giảm thiểu tình trạng rối loạn phổ tự kỷ ở con mình:

• Trị liệu hành vi: Đây là biện pháp tích cực nhất giúp trẻ hiểu tình trạng của mình và cư xử một cách thích hợp. Ứng dụng phân tích hành vi là các liệu pháp phù hợp cho trẻ bị chứng bệnh này.
• Đào tạo kỹ năng xã hội: Giúp trẻ biết về những kỹ năng xã hội để có thể tương tác thành công với những người khác.
• Điều trị hòa nhập: Giúp điều trị các vấn đề cảm giác, đồng thời cũng giúp phát triển các kỹ năng học tập, vui chơi và học cách tự chăm sóc bản thân.
• Vật lý trị liệu: Với cách điều trị này sẽ giúp trẻ nâng cao kỹ năng điều phối và vận động như ngồi, đi bộ, chạy.
• Trị liệu lời nói và ngôn ngữ: Cách điều trị này giúp trẻ có thể bật âm (nếu chưa nói được) hay phát triển thêm nhận thức của trẻ qua ngôn ngữ.
• Giáo dục gia đình: Sự kết hợp cùng với cha mẹ để giáo dục dạy bé ở nhà cũng vô cùng quan trọng. Việc giáo dục hành vi được cha mẹ áp dụng tại nhà sẽ giúp ích rất nhiều với trẻ bị rối loạn phổ tự kỷ.
• Thuốc: Đây được xem là cách điều trị cuối cùng, bởi thuốc Tây y luôn có hai mặt. Nhìn chung, không có thuốc chữa bệnh tự kỷ nhưng đôi khi trẻ rối loạn phổ tự kỷ cũng có vấn đề về giấc ngủ, rối loạn tăng động hay thiếu tập trung (ADHD). Một số vấn đề khác như động kinh, trầm cảm, lo âu, rối loạn ám ảnh cưỡng chế hoặc các vấn đề về hành vi khác vẫn cần phải dùng thuốc.

Kế hoạch cho tương lai

Bố mẹ nên chuẩn bị kế hoạch tương lai cho bé mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ. Nên định hướng về trường học, nghề nghiệp cũng như môi trường sống cho con của mình. Vừa để bé tự lập vừa theo sát bé. Ngoài ra bố mẹ cũng cần áp dụng các liệu pháp chăm sóc và điều trị bé.

Phân loại các loại bệnh tự kỷ

Các loại tự kỷ theo lâm sàng

• Tự kỷ điển hình (tự kỷ Kanner): Đây là loại điển hình, bao gồm các dấu hiệu bất thường ở cả 3 lĩnh vực, khởi phát trước 3 tuổi.
• Hội chứng tự kỷ Asperger (tự kỷ chức năng cao): Mặc dù nhận thức tốt, tuy nhiên tự kỷ chức năng cao lại kém tương tác xã hội, trẻ có thể nói được nhưng giao tiếp bất thường, xuất hiện sau 3 tuổi.
• Hội chứng Rett: Nếu như trẻ bị mắc Rett thường định hình ở tay, các biểu hiện như vẹo cột sống, đầu nhỏ, chậm trí tuệ mức nặng.
• Rối loạn phân rã tuổi ấu thơ: Đây là sự thoái lùi phát triển nặng xảy ra trước 10 tuổi.
• Tự kỷ không điển hình: Đây là dạng chỉ có bất thường ở một trong 3 lĩnh vực, là tự kỷ mức độ nhẹ.

Hội chứng phổ tự kỷ có phổ biến không?

Rối loạn phổ tự kỷ là gì và hội chứng phổ tự kỷ có phổ biến không là câu hỏi đầu tiên mà nhiều cha mẹ quan tâm khi biết con mình có những dấu hiệu phổ tự kỷ.

Trong vòng 40 năm qua tỷ lệ trẻ em mắc bệnh tự kỷ đã tăng gấp 10 lần. Có thể nói bệnh lý này đang không ngừng phát triển với tốc độ nhanh chóng. Trong khi đó y học lại chưa tìm ra phương pháp điều trị nên càng trở nên nguy hiểm hơn. Không những vậy một phần cha mẹ thiếu hiểu biết về bệnh lý này cũng khiến tình trạng bệnh ở trẻ nặng hơn khó chữa trị hơn.

Hội chứng ASD đang ảnh hưởng trực tiếp đến rất nhiều người bệnh cũng như gia đình và xã hội. Trở thành nỗi lo lắng của các gia đình cũng như đặt gánh nặng lên xã hội. Bệnh cũng đang đánh mất đi tương lai, sự bình đẳng và quyền sống toàn diện của người mắc bệnh.

Ảnh hưởng gián tiếp đến tương lai cũng như sự phát triển về sau này của đất nước và thế giới. Bệnh cũng gây tốn kém về kinh tế công sức và thời gian của các gia đình. Khiến người bệnh mất khả năng giao tiếp, ứng xử, tương tác và sống như một người bình thường.

Kết luận

VietAdsGroup.Vn đã giúp bạn giải đáp thắc mắc rối loạn phổ tự kỷ là gì, nguyên nhân, biểu hiện và triệu chứng, thực trạng, ảnh hưởng và tác hại cũng như cách điều trị rối loạn phổ tự kỷ. Mong rằng với các thông tin mà chúng tôi đã cung cấp, bạn sẽ có thêm những kiến thức hữu ích trong việc tìm hiểu về chứng bệnh rối loạn phổ tự kỷ là gì.

Quay lại danh mục "Hỏi đáp là gì" Quay lại trang chủ